De teelbal van de hond: een belangrijk onderdeel van het voortplantingssysteem
De teelballen van de hond zijn een essentieel onderdeel van het voortplantingssysteem van reuen. Echter, dit geslachtsorgaan kan ook enkele afwijkingen vertonen – zowel bij puppy’s als bij volwassen honden.
Daarom is het belangrijk voor verzorgers van mannelijke puppy’s en ongecastreerde reuen om meer te weten te komen over de testikels van hun hond. Dit artikel biedt de belangrijkste informatie over deze gepaarde geslachtsklieren.
Welke functies hebben de testikels bij de hond?
Om te beginnen met het voor de hand liggende: de spermacellen worden geproduceerd in de testikels van een geslachtsrijpe hond, zodat reuen in staat zijn hun genen door te geven en de populatie in stand te houden. Aanvankelijk worden de zaadcellen gevormd in de teelballen en rijpen ze vervolgens met behulp van hormonen in de bijballen tot bevruchtingsbekwaam sperma. Dit proces – van onrijpe kiemcellen tot rijpe zaadcellen – noemen biologen spermatogenese.
Bij de dekking worden de rijpe zaadcellen eerst naar de zaadleider getransporteerd en kunnen ze in de volgende stap bijdragen aan de bevruchting van de eicel. Zo dienen de teelballen en de bijballen het voortplantingsproces van de reu.
Rol van de balzak bij de hond
Ook de balzak speelt een cruciale rol: de teelballen van honden bevinden zich, net als bij veel zoogdieren, buiten het lichaam in de balzak. In dit gebied heerst een lagere temperatuur dan in de buikholte, wat een efficiënte spermaontwikkeling waarborgt.
Naast voortplanting heeft het orgaan nog een andere belangrijke functie: de productie van hormonen. Testosteron – ook wel bekend als geslachtshormoon – wordt in kleine hoeveelheden in de nieren en voornamelijk in de testikels geproduceerd. Dit androgeen draagt aanzienlijk bij aan de spermatogenese en heeft ook veel invloed op het gedrag van een mannelijke viervoeter. Veel ongecastreerde reuen worden als bijzonder zelfverzekerd en dominant beschouwd en vertonen doorgaans meer imponerend gedrag dan hun gecastreerde soortgenoten.
Hoewel intacte reuen soms een uitdaging kunnen vormen voor hun eigenaren, brengt castratie ook risico’s en gedragsveranderingen met zich mee. Castratie bij honden is een onomkeerbare procedure die nooit uit gemakzucht mag worden uitgevoerd. Bij sommige honden is de ingreep echter in het belang van het dier. Een algemene aanbeveling kan niet worden gegeven; het is altijd een individuele beslissing die zorgvuldig medisch advies van de dierenarts en een afweging van de voor- en nadelen vereist.
%20(1).jpg)
Hoe zien gezonde teelballen bij de hond eruit?
Gezonde testikels bij de hond kun je meestal herkennen aan de volgende kenmerken:
- Ovale vorm
- Symmetrische plaatsing
- Gladde en gelijkmatige oppervlakte
- Kleur: roze tot lichtbruin
- Vast, maar zonder verhardingen
- Beweeglijk
Het komt af en toe voor dat gezonde testikels licht afwijken van de bovengenoemde kenmerken. Zo kunnen de testikels bijvoorbeeld niet volledig symmetrisch zijn, zonder dat dit noodzakelijkerwijs op een ernstige aandoening wijst.
Toch geldt:
- Verzorgers moeten ook bij geringe twijfels niet aarzelen en bij voorkeur de dierenarts raadplegen.
- Het is optimaal om, net zoals bij de tanden, nagels en oren, ook de testikels regelmatig te controleren op afwijkingen.
Ontstoken huid op de teelbal hond: wat doen?
Bacteriële en virale ontstekingen, externe verwondingen, goedaardige en kwaadaardige tumoren en andere oorzaken zoals een hormonaal evenwicht – de mogelijke oorzaken van ontstekingen aan de testikels bij honden zijn veelzijdig. Zelfs een tekenbeet op de testikels van de hond kan in zeldzame gevallen milde huidontstekingen veroorzaken, die meestal na enkele dagen verdwijnen.
Ernstige ontstekingen aan de testikels leiden meestal tot pijn, ongemak en veranderde gedragingen. Als er geen onschuldige oorzaak zichtbaar is, is het noodzakelijk om de ontsteking door een dierenarts te laten onderzoeken.
In de dierenartsenpraktijk wordt eerst een grondige anamnese afgenomen. Afhankelijk van het vermoeden kan een nauwkeurige diagnose worden gesteld met behulp van laboratoriumtests, röntgenfoto’s of echografie.
De behandeling van ontstoken testikels bij de hond hangt af van de diagnose – de behandelplannen variëren van het aanbrengen van ontstekingsremmende zalf tot het geven van pijnstillers en soms zelfs tot castratie.
Honden-testikels gezwollen of zwart
Zoals bij ontstoken huid is het ook bij gezwollen testikels of verkleurde testikels belangrijk om een dierenarts te raadplegen. Ook in deze gevallen kunnen verschillende oorzaken zoals infecties, tumoren of ontstekingen aan de orde zijn.
Achter sommige afwijkingen kunnen onschuldige maar ook ernstige redenen schuilgaan. Een tijdige diagnose kan bijvoorbeeld verdere verspreiding van een infectie stoppen, de vruchtbaarheid behouden of in ernstige gevallen levensreddend zijn. Hondenbezitters kunnen helpen bij het stellen van een diagnose door in de dierenartsenpraktijk eventuele gedragsveranderingen te melden. Ernstige aandoeningen van de teelballen gaan vaak gepaard met aspecifieke symptomen zoals bijvoorbeeld verminderde eetlust, apathie en verminderde prestaties.
Reageert de reu gevoelig of zelfs agressief op aanraking van de testikels, of zijn er verhardingen waar te nemen? Dan moeten je onmiddellijk een dierenarts raadplegen om snelle verlichting te bieden.
Gendefect: Cryptorchidie hond
Al voor de geboorte in de baarmoeder dalen de testikels van mannelijke honden van de nieren naar de balzak. Gewoonlijk is de afdalingsprocedure tussen de 6e en 8e levensweek volledig afgerond. Als je kiest voor een mannetje uit de fokkerij, moet je dit kenmerk goed in de gaten houden.
Er zijn echter ook uitzonderingen waarbij dit proces iets vertraagd is en er geen reden tot bezorgdheid hoeft te zijn. Bij sommige honden bereiken één of beide testikels later hun eindbestemming niet en blijven ze in het lichaam. Het niet afdalen van de testikels wordt medisch aangeduid als cryptorchisme.
Als de testikelafdalingsprocedure aan beide zijden mislukt, is de reu niet in staat om zich voort te planten. Met één testikel in de balzak kan de viervoeter theoretisch wel nageslacht produceren – maar alleen door het feit dat het defect genetisch overdraagbaar is, moet een fokverbod door castratie worden toegepast.
Een fokverbod is ook raadzaam voor alle teven die cryptorchide nakomelingen hebben gekregen.
Cryptorchisme beïnvloedt echter niet alleen de voortplantingscapaciteit van reuen. Betrokken honden hebben een aanzienlijk verhoogd risico op een teelbaltumor. Bij dit gendefect kan ook een testikeltorsie (testikelverdraaiing) optreden. Dit is een medische noodsituatie die onmiddellijke chirurgische ingreep vereist.
Vanwege deze ernstige risico’s moeten binnen liggende testikels idealiter op jonge leeftijd chirurgisch worden verwijderd. Uiteindelijk spelen de algemene gezondheidstoestand van de hond en de professionele beoordeling van de dierenarts een rol bij deze beslissing.
Hondenrassen met een aanleg voor Cryptorchidie
Bij sommige kleine hondenrassen is er een grotere kans op deze genetische afwijking:
Ook enkele middelgrote tot grote hondenrassen hebben een verhoogd risico op Cryptorchidie:
Kosten operatie niet ingedaalde teelbal hond
De kosten voor het chirurgisch verwijderen van niet ingedaalde teelballen variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de locatie van de niet-ingedaalde testikel(s), de dierenartspraktijk en het type operatie dat nodig is. Hieronder een overzicht van de mogelijke kosten:
1. Consultatie bij de dierenarts:
Voor de diagnose van cryptorchidie zal een eerste consult bij de dierenarts nodig zijn. De kosten hiervan liggen meestal tussen de €30 en €60, afhankelijk van de praktijk.
2. Chirurgische ingreep:
De kosten voor de chirurgische verwijdering van de niet-ingedaalde teelballen kunnen sterk variëren, afhankelijk van de complexiteit van de operatie. De niet-ingedaalde testikel(s) moet(en) namelijk vaak uit de buikholte of de liesstreek worden verwijderd, wat een grotere en meer tijdrovende operatie is. De kosten hiervoor kunnen variëren tussen de €300 en €600, afhankelijk van de locatie van de testikel(s) en de ervaring van de dierenarts.
3. Narcosekosten:
De hond moet onder volledige narcose voor de operatie, en de kosten hiervan kunnen afhankelijk zijn van het gewicht van de hond en de duur van de ingreep. Dit kan variëren van €50 tot €150.
4. Nabehandeling en medicatie:
Na de operatie zijn er vaak nog nabehandelingskosten, zoals pijnstilling, antibiotica en eventuele controlebezoeken. Deze kosten kunnen oplopen tot €20 tot €100, afhankelijk van wat er nodig is.
Totaal kostenplaatje:
Voor een eenvoudige cryptorchidie-operatie kan het totale bedrag uitkomen op ongeveer €300 tot €600, maar in complexere gevallen kan dit bedrag hoger liggen.
Het is raadzaam om vooraf een offerte aan te vragen bij de dierenarts, zodat je een beter beeld hebt van de kosten in jouw specifieke situatie. Sommige verzekeringen dekken mogelijk (een deel van) de kosten, afhankelijk van je verzekeringspolis en dekking.
Hondenziektes
