Herdershonden zijn echte werkhonden die intelligent zijn en bekend staan om hun waakzaamheid. Herdershonden doen hun werk stilletjes, blaffen niet en zijn snel ondergeschikt aan de mens. Drijfhonden, zoals een schapenhond, blaffen daarentegen veel tijdens het werk. Drijfhonden werden vroeger ingezet om kuddes vee te drijven. Honden waren destijds boerderijdieren op het platteland gefokt voor een specifiek doel. Men was toen enkel geïnteresseerd in hoe men een hond kon gebruiken bij verschillende taken.
Na verloop van tijd onstond er behoefte aan een snel lerende en behendige herdershond. Deze moest kuddes schapen bewaken, maar ook leiden en begeleiden. Een zelfstandige manier van werken is belangrijk voor deze honden. Ze moeten er uiteindelijk voor zorgen dat geen schaap verloren gaat en dat achterblijvers zich weer aansluiten bij de kudde.
De grote overeenkomst tussen de hondenrassen in de FCI-groep is de wil om te werken. Ze zijn niet geschikt om enkel als gezinshond in een appartement te leven. Herdershonden en drijfhonden zijn zeer geschikt voor diverse hondensporten.
Definitie van herdershonden
Herdershonden, drijfhonden en kuddewaakhonden hebben een lange geschiedenis die zich niet gemakkelijk laat uitleggen. De meningen lopen uiteen over hoe de drie verschillende soorten zich ontwikkelden en waar ze vandaan komen. Hun kwaliteiten werden al snel ontdekt en ze worden nog altijd ingezet voor het hoeden en beschermen van kuddes. Met de terugkeer van de wolf in Europa en Nederland zullen er steeds meer nodig zijn. Veel van deze honden worden tegenwoordig gebruikt voor de hondensport. Ze houden echter van hoeden, leren snel en met plezier, zijn erg intelligent en daarom erg geschikt voor behendigheidsspelletjes of driftbal.
In de loop van de tijd hebben hoedende- en kuddewaakhonden zich gespecialiseerd in hun vakgebieden. Ze hebben een sterk beschermend instinct en een even zo sterk herdersinstinct.
Herdershonden
Herdershonden bewaken hun kudde, maar niet zo zeer om ze te beschermen. Ze doen dit eerder om de kudde bij elkaar te houden. Schapenkuddes zouden namelijk erg verspreid zijn als een of meerdere herdershonden ze niet constant bij elkaar drijven. Herdershonden voorkomen dat dieren wegrennen, omdat die de perfecte prooi vormen voor roofdieren zoals de wolf. Herdershonden kunnen tevens gebruikt worden om dieren van het ene naar het andere verblijf te krijgen of om individuele dieren te scheiden. Tot op de dag van vandaag werken herdershonden zeer zelfstandig. Ze hebben ook een speciale gehoorzaamheid. Een van hun belangrijkste eigenschappen is het betrouwbaar opvolgen van commando's van hun verzorger.
Kuddewaakhonden
Kuddewaakhonden worden meestal ingezet bij kuddes schapen, maar kunnen ook worden ingezet bij groot vee. Ze beschermen en verdedigen hun kudden tegen vijanden, twee- of vierbenig. Doorgaans zijn herdershonden en hoedende honden tamelijk zachtaardig en flexibel. Ze zijn daardoor minder geschikt voor het bewaken van de kudde. Als een wolf en kudde aanvalt lopen ze zelf ook meer risico. Om kuddes te beschermen worden daarom meestal grote hondenrassen ingezet die een sterk beschermend instinct hebben en onafhankelijk werken. Die onafhankelijkheid hebben ze nodig omdat ze meestal hun werk doen zonder directe instructies van hun verzorger.
Hoedende honden
Het omschrijven van een hoedende hond is niet eenvoudig. In het verleden werd een hoedende hond ook wel schapenhond genoemd. De hoedende hond is praktisch een alleskunner die de kudde en de herder beschermt en er ook voor zorgt dat de kudde bij elkaar blijft.
Kenmerken van een werkhond
Alle drie de werkhonden zijn gehoorzaam, onafhankelijk, volhardend, hebben een scherp instinct en een enorm zelfvertrouwen, wat één van hun belangrijkste kenmerken is. De kuddewaakhhond heeft een uitgesproken territoriaal en beschermend instinct, terwijl bij de drijvende hond het hoeden de belangrijkste eigenschap is.
Belangrijke informatie over herdershonden
Gewicht van herdershonden
Het gewicht van herdershonden verscheelt nogal per ras. De kleinere rassen wegen ongeveer 3 kilo, maar de grotere rassen kunnen wel tot 50 kg wegen.
Grootte van herdershonden
Zoals het gewicht verschilt ook de schouderhoogte sterk. Kleinere rassen bereiken een schouderhoogte van 34 cm, terwijl de grootste rassen tot 91 cm hoog kunnen worden.
De vacht en vachtkleuren van herdershonden
Bij herdershonden komen alle vachtkleuren voor. Je hebt ze twee- en driekleurig, Merle als ook eenkleurig. Afhankelijk van het ras mag wit niet overheersen, al is een puur witte vacht bij sommige honden de rasstandaard.
Herdershonden hebben vaak een lange vacht, al zijn er enkele kortharige rassen. Velen hebben een goede ondervacht en zijn daarom ongevoelig voor het weer. Net zoals bij andere hondenrassen moeten ook herdershonden verzorgt worden. Wekelijks borstelen volstaat.
Levensverwachting
Afhankelijk van het ras worden herdershonden tussen de 10 en 19 jaar oud.
Karakter van een herdershond
Opvoeding en training van herdershonden
Herdershonden zijn ontzettend leergierig en klaar om hun verzorger te plezieren. Het opvoeden en trainen van deze honden in hun betreffende tak van sport verloopt vaak eenvoudig.
Herdershonden hebben het hoeden in hun bloed, maar ze kunnen niet zo maar een kudde hoeden. Het hoeden moet getraind worden, bij voorkeur door een ervaren hondentrainer wanneer je zelf geen ervaring hebt. Er wordt aangenomen dat herdershonden zijn gefokt om te bijten, maar dat is niet waar. Herdershonden mogen niet bijten. Het kan voorkomen dat ze een dier in de kudde een handje helpen wanneer ze een commando van de hond niet opvolgen.
Jachtinstinct
Hoeden is een verzwakte vorm van jagen. Herdershonden hebben een jachtinstinct dat echter vaak alleen wordt gebruikt voor het hoeden van een kudde. Een kuddedier zal zelden doodgebeten worden. Het kan voorkomen dat een herdershond vergeet dat hij het kuddedier niet mag doden. Het jachtinstinct kan tot op zekere hoogte onder controle worden gebracht door middel van een passende training en voldoende mentale uitdaging. Er zijn echter herdershonden met een zeer sterk jachtinstinct die tijdens het wandelen altijd aan de lijn moeten blijven.
Als deze honden van jongs af aan gewend zijn aan katten in huis kunnen ze samen leven. Het wil echter niet zeggen dat ze niet achter een vreemde kat in de tuin aan gaan.
Spelen etc.
Lichaamsbeweging en vooral mentale lichaamsbeweging zijn buitengewoon belangrijk voor herdershonden. Ze vervelen zich vrij snel, maar zijn goed in vele hondensporten. Tevens zijn ze erg goed in het opsporen van mensen. Uiteraard is iedere vorm van hoeden perfect voor ze, maar niet iedereen heeft thuis een kudde schapen. Veel herdershonden gebruiken graag hun neus, dus je kunt ze bijvoorbeeld laten zoeken naar traktaties. Wat je ook doet met de hond, het moet uitdagend en afwisselend zijn.
De Top 5 herdershonden
De Border Collie
De Border Collie is gefokt om vee te houden, en dan met name schapen. Ze worden vaak genoemd als slimste hond ter wereld en zijn speels, behendig en redelijk veeleisend. Door hun enorme bewegingsdrang hebben ze veel ruimte nodig om te bewegen.
De Belgische Herder
De Belgische Mechelaar is een serieuze hond die enkel voor ervaren hondenbezitters geschikt is. Ze zijn groot, sterk en slim. Dit ras wordt veel gebruikt door politie en strijdkrachten over de hele wereld.
Beauceron
De Beauceron heeft een zwartbuine vacht en is een echte werkhond. Ze plezieren hun verzorger graag en leren daarom snel en reageren goed op commando's. Qua uiterlijk is het een mix van een Dobermann en een Duitse Herder.
De Shetland Sheepdog(Sheltie)
De herdershond, ook bekend als de Sheltie, is afkomstig van de Shetland-eilanden in Schotland. Ze zijn klein van formaat, maar stevig van aard. Daarnaast zijn ze intelligent, enthousiast en buitengewoon loyaal. Ze kunnen schapen, koeien, pony's en zelfs kippen hoeden.
De Corgi
De kleine Corgi was ooit een populaire herdershond. Hun kleine en wendbare lichaam geeft ze eigenlijk een voordeel. Ze behoren tot een subcategorie van de herdershonden die "heelers" worden genoemd. Ze "knijpen" het vee in de hielen om de kudde in beweging te houden of de juiste richting op te sturen.
Rassen en soorten herdershonden
Alle hoedende en drijvende honden worden ingedeeld in FCI-groep 1. Herdershonden en drijvende honden, met uitzondering van de Zwiterse berghonden, die geen bijzondere werkvaardigheden hebben.
Hier een overzicht van andere bekende FCI rassen uit deze categorie:
Honden per soort
