Een blaasontsteking geeft je kat veel ongemak. Maar gelukkig slaan behandeling vaak goed aan. Er zijn zelfs dingen die je kunt doen om een blaasontsteking te voorkomen! Lees snel verder.
Wat zijn de oorzaken van een blaasontsteking?
De urineblaas van een kat ligt achterin en op de bodem van de buik. De urine die in de nieren wordt gemaakt, verzamelt zich in de blaas. Als deze vol is, voelt je kat dat en deze zal naar de kattenbak gaan. In de blaas kunnen dingen mis gaan, waardoor een ontsteking optreedt. De blaas is daarbij geïrriteerd en je kat voelt constant de aandrang om te plassen.
De blaas is eigenlijk niet vol, dus de plasjes zijn erg klein. Soms redt je kat het niet om naar de bak te lopen en plast dan ergens anders in huis. De ontsteking geeft soms schade aan de binnenkant van de blaas, waardoor bloed in de urine terecht komt. Dit kan de urine een rode kleur geven.
Bij honden is de oorzaak van een ontsteking vaak een bacterie. Bij katten is dat maar heel soms zo. Andere meer voorkomende oorzaken zijn:
- Blaasgruis: kleine kristallen die zich vormen in de urine in de blaas
- Blaassteen: veel kristallen op elkaar gepakt
- Tumor
- Afwijkende structuur van de blaas (vanaf de geboorte)
- Geen oorzaak te vinden (dit heet een ‘idiopathische’ blaasontsteking)
Soms is er dus geen aanwijsbare oorzaak. We weten niet zo goed hoe dat werkt. Dan zijn er veel factoren mogelijk die meespelen in het ontwikkelen van een blaasontsteking. De voornaamste is stress, en verder kun je denken aan weinig drinken en daardoor erg geconcentreerde (donkere) urine, en overgewicht.
Symptomen blaasontsteking kat
Als je kat een blaasontsteking heeft, kun je de volgende verschijnselen zien:
- Vaak naar de kattenbak gaan
- Kleine plasjes doen
- Moeite met plassen
- Bloed in de urine/rode urine
- Stinkende urine
- Naast de bak plassen
- Buikpijn
- Miauwen
Een andere oorzaak van afwijkend plasgedrag kan in de nieren liggen. Die kunnen ook gaan ontsteken bij een erge blaasontsteking, of ze kunnen op zichzelf problemen veroorzaken. Bijvoorbeeld door nierfalen. Meestal worden katten veel zieker bij een nierprobleem dan bij een blaasontsteking. Ze gaan grotere plassen doen, slechter eten, afvallen en braken. Bij snel ingrijpen door een dierenarts kunnen de nieren nog herstellen, of in ieder geval stoppen met slechter worden.
Buiten de bak plassen kan ook een gedragsprobleem zijn, zoals sproeien (markering van het territorium) of onzindelijkheid (bijv. door stress en/of te weinig kattenbakken).
Als je kat helemaal niet kan plassen, kan het zijn dat de plasbuis is afgesloten door een steentje of ander materiaal uit de blaas. De plasbuis is de buis tussen de blaas en de buitenwereld. Dit is altijd een spoedgeval!
Diagnose kat blaasontsteking
Een blaasontsteking kan vanzelf overgaan, maar dit zal even duren, en je kat zal zich helemaal niet fijn voelen. Als er wel een onderliggende oorzaak is, kan deze aanwezig blijven, en zal de blaasontsteking ook niet overgaan.
Je dierenarts zal je eerst een heel aantal vragen stellen over je kat. Zo kan hij of zij bepalen wat de oorzaak zou kunnen zijn van de klachten. Daarna wordt je kat helemaal onderzocht. Vooral belangrijk is dat er naar de blaas wordt gevoeld. Als je dierenarts aan een blaasontsteking denkt, zal er vaak urine nodig zijn voor verder onderzoek.
Bij een hond kun je heel makkelijk aan urine komen: tijdens het uitlaten houd je gewoon een bakje onder je hond als deze gaat plassen. Bij katten is dat wat lastiger. Er bestaan speciale plastic korreltjes voor in de kattenbak. Deze nemen de urine niet op, zodat je dit met een spuitje van de bodem van de bak kunt opzuigen. Sommige katten zullen het niet fijn vinden om hierop te plassen of het duurt erg lang voordat ze het willen doen. Dan kan je dierenarts de blaas aanprikken met een naaldje, eventueel met behulp van een echoapparaat, en zo wat urine opzuigen. Hierop worden allerlei testjes gedaan en ook wordt de urine onder de microscoop bekeken. Je dierenarts kan dan zien of er gruis, bacteriën of andere gekke dingen in zitten.
Een grote blaassteen kan gevoeld worden in de blaas. Voor kleinere steentjes is ander onderzoek nodig, zoals een röntgenfoto of een echo van de blaas. Bij meerdere steentjes kunnen ze dan ook geteld worden. Ook voor tumoren zijn deze onderzoeken nodig.
Mocht het toch een blaasontsteking door bacteriën zijn, moet de blaas sowieso aangeprikt worden voor onderzoek naar de soort bacteriën. De urine mag namelijk nog niet buiten de blaas zijn geweest, omdat er dan andere bacteriën bij komen. Het is dan niet meer duidelijk welke bacterie precies de blaasontsteking veroorzaakt.
Het behandelen van een blaasontsteking
Wanneer er geen aanwijsbare oorzaak wordt gevonden, heeft je kat alleen een medicijn nodig dat de ontsteking en de pijn remt. Dit is vaak een vloeistof die katten heel lekker vinden. Dit moet voor meerdere dagen gegeven worden, in ieder geval tot de klachten weg zijn. Laat je kat ook voldoende drinken. Verder moet er geprobeerd worden om te voorkomen dat er nog een keer een blaasontsteking ontstaat, onder andere door stressvermindering. Hierover later meer.
Erg gestreste katten hebben soms medicatie tegen de stress nodig, of een bepaalde voeding waar ze wat rustiger van worden. Een ‘idiopathische’ blaasontsteking kan terug komen, dus houd je kat goed in de gaten.
Voor katten met blaasgruis is er speciaal voer. Ze hebben namelijk vaak langere tijd last van gruis of het komt steeds terug. Sommige katten kunnen na een tijdje weer op normaal voer over gaan, zonder dat het gruis terug komt.
Bij een blaassteen of een tumor is er een operatie nodig om deze te verwijderen. Als het een bacteriële blaasontsteking is, moet er een antibioticum gegeven worden.
Preventie: zo voorkom je een blaasontsteking bij je kat
Het is niet nodig om elke kat op een blaasgruisdieet te zetten. Er zijn veel katten die zonder dit dieet nooit blaasgruis krijgen. Er zijn wel andere dingen die je kunt doen om een groot deel van de blaasontstekingen te voorkomen.
Laat je kat extra drinken
Ten eerste is het belangrijk dat je kat genoeg drinkt. Dit kun je bevorderen door meerdere waterbakjes door het huis aan te bieden met schoon, vers drinkwater. Sommige katten vinden waterfonteintjes erg interessant en gaan daardoor meer drinken. Je zou ook nog kunnen proberen of je kat liever uit een stenen, metalen of plastic bakje wil drinken.
Overgewicht vergroot de kans op een blaasontsteking bij katten
Verder is een slanke kat een kat die minder snel een blaasontsteking krijgt. Katten met overgewicht bewegen ook vaak weinig en deze twee factoren samen verhogen de kans. Zorg ervoor dat je kat niet te dik wordt en genoeg beweegt, bijvoorbeeld door deze naar buiten te laten en ermee te spelen. Wanneer je kat overgewicht heeft, kun je deze langzaam laten afvallen door te beginnen met 20% minder voeding. Ook kun je je kat laten werken voor het voer door het in een voerpuzzel te stoppen of over de vloer te verspreiden. Te snel afvallen is niet goed voor de lever. 1% van het lichaamsgewicht per week is snel genoeg.
Voorkom/verhelp een gestresste kat
Ten slotte speelt stress een grote rol bij veel van de blaasontstekingen. Katten kunnen stress krijgen door verschillende oorzaken:
- Andere of te veel katten in huis of juist buiten
- Te weinig kattenbakken, een vieze kattenbak of voor hen onprettige kattenbakvulling; hierdoor kunnen ze hun plas gaan ophouden
- Steeds een ander ritme of andere onduidelijkheden
- Verveling; geef ze (voer)speeltjes, krabpalen, etc.
Tips voor minder stress bij meerdere katten
Verminder de competitie tussen de katten in huis door voldoende kattenbakken (aantal katten + 1), water- en voerpunten neer te zetten. Zo kunnen ze naar de bak gaan wanneer ze zelf willen en kunnen ze rustig eten en drinken. Houd de kattenbakken schoon en zoek uit welke vulling je kat het prettigst vindt. Elke kat moet zich terug kunnen trekken, dus zorg ook voor verschillende verstopplekjes.
De harmonie kan verbeterd worden met producten die feromonen bevatten. Hier bestaan sprays en stekkers voor in het stopcontact voor, die de feromonen verspreiden. Verder kun je ze naar buiten laten zodat ze een elkaar een deel van de dag kunnen ontlopen. Kijk wat werkt voor jouw katten.
Mocht het echt niet boteren tussen bepaalde katten, is het wellicht beter om voor één van de katten een ander huisje te vinden. Dat ligt niet aan jouw kwaliteiten als verzorger, maar die katten passen gewoonweg niet goed bij elkaar.
Daarnaast houden stressgevoelige katten van ritme. Voer ze elke dag op dezelfde tijd (of neem een voerautomaat) en speel met ze op een bepaald moment. Wees consistent in de regels die je kat moet volgen thuis: vandaag wel op het aanrecht mogen en morgen opeens niet kan heel verwarrend en stressvol zijn!
Straf je kat niet voor zijn/haar blaasontsteking!
De laatste tip: straf je kat niet voor het plassen naast de bak. Meestal snapt deze daar niets van en krijgt juist meer stress. Er is bijna altijd een onderliggende oorzaak die opgelost kan worden!
Kattenziektes
