Waarom blaffen honden en kan een hond afleren?
Waarom je hond blaft naar voorbijgangers heet soms ook ‘reactiviteit’. In dit artikel kan je lezen waarom hond bijvoorbeeld snel gaan blaffen en hoe je het op een verantwoorde manier blaffen kunt afleren en je hond te helpen met dit gedrag. Laten we eerst de meest voorkomende redenen voor blaffen tegen voorbijgangers doornemen.
Honden blaffen vaak omdat ze bang zijn
Wanneer een hond naar mensen blaft is dit voor de meeste honden uit angst. Maar waar komt de angst vandaan? “Is mijn hond eerder mishandeld?” Ik krijg als gedragstherapeute vaak deze vraag, vooral van mensen die recent een volwassen hond hebben geadopteerd. Mijn antwoord is altijd: “Mogelijk, maar onwaarschijnlijk”.
99.99% van honden echter die naar mensen blaffen zijn niet mishandeld; ze zijn als pups onvoldoende gesocialiseerd aan mensen. Om die reden doen ze het vaker naar mannen dan naar vrouwen (die vaak fysiek imposanter zijn).
Ook blaft je hond daarom vaker naar ‘ongewone’ mensen: mensen die een hoodie of een helm dragen, mensen die ongecoördineerde bewegingen maken, mensen met een dikke jas, of mensen die een groot voorwerp tillen. Met deze verschijningen is je hond minder bekend en zij kunnen daardoor enger zijn.
Honden blaft wanneer hij alleen thuis is, uit frustratie en verveling
Blaffen van je hond naar mensen door onvoldoende socialisatie
Jonge pups hebben een “primaire socialisatie” periode waarin iedereen:
- Een sterke indruk achterlaat
- Bij voorbaat leuk en interessant is
Als je hond tijdens deze periode niet vaak (of positief!) verschillende mensen heeft mogen ontmoeten, begint er een categorie zich in het hoofd van je hond te vormen: mensen die deugen (bekende mensen) en mensen die niet deugen (onbekende mensen). Helaas wordt dit een langdurig wantrouwen. Daarom is socialisatie zo belangrijk.
Honden die in een schuur (bijv. boerderijhonden), een hok (bijv. broodfok honden) of een stichting opgroeien zullen minder onbekende mensen tegenkomen en zijn dus kwetsbaarder voor socialisatie problemen, waaronder blaffen naar mensen. Ook kan het zijn dat jouw hond blaft uit onzekerheid.
Je hond blaft om jou te beschermen!
Wat moet je concluderen van honden waarvan je weet dat ze goed gesocialiseerd waren en die alsnog naar mensen blaffen? Honden die geen tekens van angst tonen? Het zou kunnen zijn dat je hond jou probeert te beschermen.
Je kan dit deels bepalen door verschillen te zoeken in het gedrag van je hond afhankelijk van wie hij/zij uitlaat. Bij bescherm agressie verwacht je dat het gedrag erger wordt wanneer een ‘kwetsbaarder’ persoon de hond uitlaat. In een man/vrouw stel, is het gedrag dan vaak erger wanneer de vrouw de hond uitlaat (het is nog erger wanneer de vrouw zwanger is). Je ziet ook een verschil tussen gezinsleden: de hond blaft overmatig wanneer de zenuwachtigere persoon hem/haar uitlaat. Dit is moeilijk exact te bepalen, maar als je het idee krijgt dat je hond vaak blaft wanneer het de ‘zwakkere’ gezinsleden, zou bescherm agressie een rol kunnen spelen. De hond reageert om mensen dan uit je buurt te houden. Het is dan lastig om jouw hond stil te krijgen.
Blaf van je hond om territorium te beschermen
Sommige honden zijn sterk territoriaal. Dit kan zelfs tijdens een wandeling optreden. Dit valt moeilijk van bescherming te onderscheiden, maar het is mogelijk. Als het om territorium gaat, wordt het vaak erger wanneer je stil staat en hoe dichter bij thuis je loopt. Het doet zich ook, ongeacht wie de hond uitlaat, voor. Ook als jouw hond begint te blaffen naar andere honden, de deurbel of de postbode of als hij alleen thuis is. Het is belangrijk om dit blaffen af te leren.
Hondenrassen die voor bewaking zijn gefokt, zoals bepaalde lijnen van Duitse herders; of rassen voor de bescherming van kuddes, zoals veel berghonden, lopen meer risico dit gedrag te ontwikkelen.
Mijn hond blaft naar voorbijgangers: kan ik mijn hond blaffen afleren?
Veiligheid staat voorop! Als je hond staat te blaffen naar voorbijgangers om ze op afstand te houden, is dat officieel agressief gedrag. Het ‘agressie’ etiket telt ook als angst de onderliggende reden is en ook als er nog geen bijtincident is voorgekomen.
Een hond die naar voorbijgangers blaft kan escaleren naar bijten – ja jaren zelfs. Bagatelliseer dus de manier van blaffen van je hond niet en gebruik het publiek vooral niet als proefkonijn: “Ik vraag me af of mijn hond het wel zou doen? Ik vermoed van niet omdat het tot nu toe altijd ‘goed’ is gegaan.”. Het is belangrijk om je hond dus altijd buiten bijtbereik van voorbijgangers. Neem het risico niet.
Laat je hond alleen op rustigere plaatsen en tijdstippen uit, waar hij/zij niet constant wordt geconfronteerd met onbekende mensen. Dat vergt vervelende aanpassingen in je routine, maar dat is minder vervelend dan een bijtincident. Ook beloon je goed gedrag.
Training voor honden die overmatig blaffen
Een gedragstherapeut(e) zal je hiervoor waarschijnlijk een blootstelling therapie-oefening geven. Dit is een (heel summier) voorbeeld van zo een aanpak:
- Zodra je hond naar een voorbijganger kijkt – lang vóórdat hij/zij tekeergaat, vóórdat hij/zij maar het geringste teken van spanning laat zien – zeg je ‘yes’, doe je een brokje voor de neus van je hond en lok je je hond in een U-turn mee. Je hebt het brokje nog in je hand en je gebruikt het alsof het een magneet was voor de neus van je hond.
- Lok je hond zo ver van de voorbijganger om hem af te leiden als nodig; totdat je hond zich niet meer bezig houdt met de voorbijganger. Geef dan pas het brokje.
Herhaal deze stappen keer op keer en probeer het moment dat je ‘yes’ zegt steeds verder uit te stellen. Laat je hond dus steeds langer naar de voorbijganger blijven kijken. Zeg wel altijd ‘yes’ vóór je hond gespannen raakt. Als je de spanning van je hond ziet toenemen, zeg dan ‘yes’ en keer je om.
Het doel is je hond te leren uit zichzelf weg te kijken van de voorbijganger en op eigen initiatief afstand te nemen. Wanneer dat goed gaat, kan je dit op steeds kleinere afstand trainen. Zorg er hierbij altijd voor dat je hond rustig en ontspannen blijft. Als de hond herhaaldelijk te gespannen is tijdens je training kan dat averechts werken.
Training voor beschermende honden
Zet je theatersport hoed op, het wordt tijd voor een show! Deze training noemen we “de disco walk.” Het doel is om zelf uitdrukkelijk ontspanning en zelfverzekerdheid uit te stralen, zodat het je hond opvalt. Hoe geef je een hond de indruk dat je ontspannen en zelfverzekerd bent – en dus geen bescherming nodig hebt? Door dit te doen iedere keer dat je een voorbijganger aan ziet lopen:
- Postuur: Hou jezelf lang (schouders terug, kin hoog)
- Bewegingen: Maak soepele bewegingen en neem grote stappen.
- Ademhaling: Adem rustig uit. Het hoeft niet diep ademen te zijn. Gewoon ontspannen.
- Lijnvoering: Hou de lijn wel korter (om te voorkomen dat de hond uit kan vallen), maar niet strak (een strakke lijn kan je hond alerter maken)
- Disco! Zing het liedje ‘Stayin’ Alive’ van de Bee Gees in je hoofd zodra je iemand aan ziet komen. Dit zorgt ervoor dat je onbewust op een soepele, vrolijke en ontspannen manier loopt.
Hond blaft naar voorbijgangers: Conclusie
Dit advies is een summiere versie van wat een gedragstherapeut(e) je zal adviseren hoe je hond het blaffen zal stoppen. Neem bij enige twijfel of verergering contact met een gekwalificeerde gedragstherapeut(e) op en laat het niet te lang broeien want, hoe langer je hiermee wacht, hoe erger het probleem vaak wordt. Veel succes met je training!
Gedragsproblemen bij honden
