Wanneer Mark Verhoef (29) zijn hond roept, is er geen twijfel wie hier wie beschermt. Shiro schuift dicht tegen hem aan, legt zijn poot op Marks been en blijft roerloos zitten. Alert. Wachtend. Alsof hij iets weet wat nog niemand anders voelt.
Shiro is geen huisdier. Hij is Marks reddingslijn.
De geur die levens redt
Mark leeft sinds zijn geboorte met de ziekte van Addison. Zijn lichaam maakt te weinig cortisol aan, wat kan leiden tot plotselinge black-outs. Meerdere keren per jaar ging hij met gillende sirenes naar het ziekenhuis. Elke keer dezelfde angst: komt hij er weer bovenop?
Sinds april is alles anders. Toen kwam Shiro in zijn leven, een speciaal getrainde hulphond van Stichting Kibo Medical Detection Dogs. De hond ruikt exact wanneer Marks cortisol gevaarlijk laag wordt – vaak ruim vóór Mark zelf iets merkt.
“Hij waarschuwt me op tijd,” zegt Mark. “Dan brengt hij mijn medicatie. Daardoor voorkom ik een crisis.”
Alsof er een familielid bij kwam
Honden beschikken over tot wel 300 miljoen geurreceptoren. Ze ruiken wat voor mensen onzichtbaar en onvoelbaar is. Bij Stichting Kibo worden ze getraind om die signalen niet alleen te herkennen, maar ook duidelijk door te geven aan hun baasje.
Voor Mark betekent dat minder angst, meer vertrouwen – en voor het eerst in jaren rust.
“Ik had nooit veel met honden,” geeft hij toe. “Maar Shiro begrijpt me beter dan wie dan ook. Het voelt alsof ik er een familielid bij heb gekregen.”
Niet iedereen begrijpt wat een hulphond is
Toch worden hulphonden nog vaak verkeerd begrepen. Dat bleek onlangs nog bij een show van cabaretier Patrick Laureij, die zijn voorstelling onderbrak omdat hij bang was dat een hulphond zou schrikken van harde geluiden.
Het incident stond niet op zichzelf. Bijna de helft van de mensen met een hulphond wordt regelmatig geweigerd in winkels, restaurants of theaters – ondanks het VN-verdrag Handicap dat dit verbiedt.
“Een hulphond is geen gewone hond,” benadrukt Kibo-directeur Mieke de Boer. “Ze zijn extreem goed getraind, raken niet afgeleid en focussen zich altijd op hun baasje. Juist in drukke situaties.”
Van levensgevaar naar levenskwaliteit
Bij Kibo worden hulphonden opgeleid voor onder meer diabetes, PTSS, autisme en zeldzame aandoeningen zoals Addison. De training is wetenschappelijk onderbouwd en nauwkeurig: honden leren uitsluitend reageren op de unieke geur van hun toekomstige baasje.
De impact is enorm. Minder ziekenhuisopnames. Minder paniek. Meer zelfstandigheid. “Het dier voorkomt letterlijk overlijdens,” zegt De Boer.
Niet voor iedereen bereikbaar
Toch is er een harde realiteit: een hulphond kost gemiddeld 25.000 euro. Zorgverzekeraars vergoeden die kosten meestal niet. Voor veel mensen blijft deze levensreddende hulp onbereikbaar.
“Dat is onrechtvaardig,” vindt De Boer. “Het gaat om een kleine groep mensen, maar de impact is levensgroot.”
‘Ik ben er voor je’
Tijdens de training in Nijkerk blijft Shiro strak naast Mark zitten. Onbewogen. Waakzaam. Mark strijkt over zijn rug en glimlacht.
“Een betere vriend kun je je niet wensen,” zegt hij zacht.
En Shiro? Die blijft. Zoals altijd.